" Kalabalıkta Kaybolmayın "
Dikkat Eksikliği Bozukluğu
Okul Öncesi Dönem
Dikkat Eksikliği Bozukluğu yaşayan bir çocuk, okul hayatına kadar çok fazla sıkıntı yaşamaz. Kendisinden beklenen dikkat süresi zaten kısa olduğu için, etkinliği çabuk bırakmasının sıkılmasından veya yorulmasından kaynaklandığı düşünülebilir. Ana sınıfında dikkat edilirse, bazı belirtiler kendini göstermeye başlayabilir.
Okul Çağı
Derslerine odaklanmakta zorlanır. Dikkat Eksikliği Bozukluğu belirtileri kendini göstermeye başlar. Çocuklar hoşlarına giden etkinliklerde dikkatlerini uzun süre sürdürebilirler veya dağılsa bile hemen toplarlar. Sevdiği programı kesintisiz izlemesi veya dikkati dağılsa bile hemen toplayabilmesi, sıkıntısı çekmediğinin belirtisi değildir. Bilgisayar veya televizyona verilen dikkat yüzeysel dikkat olarak nitelendirilir ve Dikkat Eksikliği Bozukluğu yaşayan kişiler bu tip uyaranlara dikkatlerini toplamakta zorlanmazlar. Esas zorlandıkları alan, sahip oldukları görev ve sorumluluklara dikkatlerini yöneltmektir. Dikkat Eksikliği Bozukluğu yaşayan kişi, okul hayatıyla birlikte “dağınık, dikkatini vermiyor, istese başarılı olur ama bir türlü çalışmıyor” gibi geribildirimler almaya başlar. Eğer ortalamanın üzerinde bir zekaya sahipse ve derslerini ortalama düzeyde devam ettirebiliyorsa, dikkat eksikliği fark edilmeyebilir.
İş Hayatı
Dikkat Eksikliği Bozukluğu, tedavi sürecine girişilmemişse, iş hayatında da etkilerini gösterir. Çalışan, tembel, dikkatsiz veya umursamaz olmakla suçlanabilir. Yöneticisinin geribildirimlerine rağmen, çalışanın kendi çabasına rağmen, Dikkat Eksikliği Bozukluğu etkilerini gösterir. Eğer ki çalışan kişi, bu rahatsızlığın farkına varıp bununla baş edebilmek için kendine göre yöntemler (planlı olma, organizasyon becerileri vb.) geliştirmemiş veya bu konuda yardım almamışsa performansı düşük olarak değerlendirilebilir.
Hiperaktivite-Dürtüsellik
Okul Öncesi Dönem
Hiperaktivite Bozukluğu genellikle kendisini gebelikte hissettirmeye başlar. Çok hareketli, tekmeleyen bir bebek olabilir. Okul öncesi dönemde aşırı hareketlilik, çok ağlama, sürekli karıştırma ve aktif halde olma görülür. Sıklıkla kendine ve çevresine zarar verebilecek tehlikeli davranışlarda bulunur. Anne-babasının “dur, yapma” uyarılarına pek kulak asmaz. Böyle durumlarda anne-babalar “bittik” ifadesini sıklıkla kullanırlar. Anaokulunda arkadaşlarıyla geçimsiz olabilir. Anne-babalar “biz nerede yanlış yaptık?” diyerek kendilerini sorgulamaya başlayabilirler.
Okul Çağı
Genellikle öğretmen şikâyetleri ana sınıfından başlar. Etkinliği sürdürmede, arkadaş ilişkilerinde sıkıntı yaşar. Derslerde yerinde oturamama, sürekli bir şeylerini kaybetme, dağınıklık sıklıkla görülür. Öğretmenden, arkadaşlarından hatta okuldan şikayetler gelmeye başlar. Ev hayatında da sıkıntılar devam eder. Yaşı ilerledikçe dürtüselliğini kontrol etmeyi öğrenir. En azından daha erken yaşlara oranla daha kontrollüdür. Ders notları yüksek olmayabilir. Zekiyse ders başarısını idare edebilir.
İş Hayatı
Hareketliliğini kontrol etmeyi öğrenmiştir ama durağan işler ona göre değildir. Uzun süre sabit oturarak çalışmak çok ona göre değildir. İş arkadaşları tarafından “hareketli” olarak nitelendirilebilir.
Bileşik Tip
Dikkat Eksikliği Bozukluğu ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun özellikleri ortak olarak görülür.
