YASAL HAKLAR

Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrenciler İçin;

• Bu öğrencilerin zihinsel yetersizlikleri olmadığı için güçlük çektiği alanlara yönelik eğitim programı (BEP) hazırlayın.

• Öğrencinizi tahtayı ve sizi rahat görebileceği şekilde sınıfın ön tarafına oturtun.

• Öğrenciye her dersin konusu, süreci, beklentilerinizi açık net olarak ifade edin.

• Her dersin başında daha önce öğrenilen konuları kısaca tekrarlayın, dersin sonunda ise önemli konuları özetleyin.

• Ders içeriğindeki teknik terimleri ve çocuk için yeni sözcükleri açıklayın, yeni terim ve sözcüklerin açıklamasının yer aldığı çalışma kâğıdını ders öncesinde öğrenciye vererek derse hazır olmasını sağlayın.

• Sınıf kurallarını belirleyin, sınıf kurallarını tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın.

• Öğrencinin çalışma gruplarına katılımını destekleyin.

• Öğrenciye başarabileceği görev ve sorumluklar verin.

• Öğrencinin soru sormasına, gerektiğinde konularının tekrar edilmesine fırsat tanıyın.

• İşlenen konuların pekiştirilmesi ve öğrencinin sınava hazırlanmasını sağlamak amacıyla konu içeriğine uygun sorular hazırlayın.

• Ders anlatımında jest ve mimikleri kullanın, abartılı jest ve mimiklerden kaçının.

• Öğrenciniz etkinlik sırasında başarısızlık yaşadığında ya da verdiğiniz yönergeyi anlayamadığında verdiği tepkileri dikkate ederek gerekli önlemleri alın.

• Dersi anlatırken çok uzun ve karmaşık cümlelerden kaçının.

• Araştırma projesi, sınıf içi sunum, grup çalışması gibi farklı yöntem ve tekniklerle derste işlenen konuları daha iyi anlamasına imkân tanıyın.

• Sınıf içinde öğretimi etkileyecek ses, ışık gibi uyaranların olmamasına dikkat edin.

• Öğrenciniz yazılı anlatımda güçlük yaşıyorsa sözlü sınavları, kısa yanıtlı ve boşluk doldurmalı sınavları tercih edin.

• Öğrencinin sınavını gerekirse bireysel olarak yapın.

• Okuma/yazma problemi olan öğrencilerin değerlendirmelerinde okutman/yazman desteği alın ya da kendisini sözel olarak ifade etmesini isteyin, yazman desteği alamadığınız yazılı sınavlarda ek süre verin.

• Sınava başlamadan önce öğrencinin sınav sorularını anlayıp anlamadığını kontrol edin, sınav sorularını kendi cümleleri ile ifade etmesine imkân tanıyın.

• Matematik, fen ve teknoloji gibi derslerde sınav sonuçlarını değerlendirirken, yalnızca sonuca değil, yaptığı işlemlere de puan verin.

• Öğrencinin ders sırasında konuyu anlayabilmesi için hesap makinesi, bilgisayar vb teknolojik aletleri kullanmasına imkân tanıyın.

• Sınav sonrasında zaman kaybetmeden öğrenciye geri bildirim vermeye dikkat edin.

• Öğrenci ile konuşurken olumsuzdan çok olumlu ifadeler kullanın.

• Aile ve uzmanlarla iş birliği yaparak öğrencinize yönelik alınacak önlem ve stratejileri belirleyin.

• Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.

• Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.

• Sosyal iletişimin ve etkileşimin arttırılması amacıyla öğrencinizin sınıf arkadaşlarıyla uyum sağlaması için etkinlik planlayın ve bu etkinliklere katılmalarını sağlayın.

• Öğrencinin okula uyumda yaşadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile iş birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin. .(Kaynak: Kaynaştırma Genelgesi- 3 Neden Nasıl Niçin Kaynaştırma Kılavuzu)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Öğrenciler İçin;

• Öğrencinizi duvar tarafında olacak şekilde ön sıraya oturtun.

• Öğrencinin sınıf içinde yakınında oturan öğrencilerin, öğrenciye uygun model olabilecek

kişiler olmasına dikkat edin.

• Daha önce işlenen konuları sık sık tekrar edin.

• El yazısını geliştirici çalışmalar yapın.

• Öğrencinin tutuğu ders notlarını kendi notlarınızdan ya da arkadaşının defterinden kontrol etmesine imkân tanıyın, gerekirse dersi ses kayıt cihazı ile kaydetmesine fırsat verin

• Ödevlerini hazırlarken bilgisayar ve internet kullanmasına izin verin.

• Öğrencinin sınıf içinde belli zamanlarda hareket etmesini sağlayacak görevler verin. (Örnek: kalem açma, tahtayı silme)

• Sınıf ortamında öğrencin dikkatini dağıtacak olan materyalleri sınıfın arka tarafına alın.

• Sınıf içinde bireysel, grup çalışması ve bireysel ödüllendirmeler için köşeler oluşturun.

• Yazı yazma problemi olan veya testte başarısız olan öğrencileri sözlü sınav ile değerlendirin.

• Metni okuma ile ilgili stratejiler geliştirin. (Örnek: metni okurken önemli bölümlerini renkli kalemle işaretleme)

• Sınıf kurallarını belirleyin, bu kuralları tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın.

• Öğrencinin dürtüselliğini önlemek amacıyla 3D (Dur, Düşün, Davran) tekniğini kullanmasını sağlayın.

• Okul ve aile iş birliğinin sağlamak ve öğrencin düzenli izlenmesi amacıyla günlük ve haftalık davranış bildirim kartları hazırlayın.

• Sınava hazırlanma becerileri öğretin. (işlenen konuların sınav öncesi özetini yapma ve öncelikli konuları belirleme)

• Ders sırasında öğrencinin dikkatinin artması için sözel uyaranlar verin ya da fiziksel etkinlikler planlayın.

• Verdiğiniz yönergenin öğrenci tarafından anlaşılıp anlamadığı belirlemek için gerekirse yönergeyi tekrar etmesini isteyin.

• Öğrencinin dağınıklığını önlemek amacıyla bölümlere ayrılmış tek ödev defteri kullanmasını sağlayın.

• Ödevleri daha kolay yapılabilir parçalara ayırın her bir parçayı tamamladığında ödüllendirin,

• Sizin yardımınıza ihtiyacı olduğunda bunu belirten bir işaret seçin. (Örnek: beyaz bir kâğıdı havaya kaldırması, elini havaya kaldırması vb.)

• Öğrencinin ödevlerini yapıp yapmadığını her gün kontrol edin ve geri bildirimler verin.

• Akranlarının sosyal kabulünü sağlamak amacıyla öğrencinize özel sorumluluklar verin.

• Teneffüslerde öğrencinin birlikte oynayıp dolaşabileceği arkadaşlar görevlendirin.

• Sınıf içi etkinlikleri öğrencinin başarabileceği şekilde düzenleyin.

• Öğrencinin grup çalışmalarına katılımını destekleyin.

• Öğrencin uygun olmayan davranışını önlemek için yapmakta olduğu davranış yerine istenilen davranışa yönelik yönerge verin. (Örnek: Sürekli kalem çeviren öğrencinize kalemi çevirme demek yerine “Defterini aç.“ denmesi gibi.)

• Sınıf içinde öğrencinizin hareketliliğini kontrol altına tutmaya yönelik belli aralıklarla tüm sınıfın katılacağı gevşeme ve esneme egzersizleri yapın.

• Sınavlarda dikkatinin dağılmaması için daha kısa sorulu ve cevaplı sorular sorun.

• Sınavlarda küçük molalar ve ek zaman verin.

• Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.

• Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.

• Öğrencinin okula uyumda yaşadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile iş birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin.(Kaynak: Kaynaştırma Genelgesi- 3 Neden Nasıl Niçin Kaynaştırma Kılavuzu)
  
   

BEP TOPLANTILARINDA TALEP EDİLEBİLECEK HAKLAR
 

M.E.B. Kaynaştırma Yoluyla Eğitim Uygulamaları konulu 2008/60 sayılı Genelge

Işığında disletik bireyin yaşamış olduğu güçlüğü ortadan kaldırmaya yönelik her türlü yapılandırma ve tedbir okul rehberlik birimleri önderliğinde bap birimi tarafından alınır bu toplantılarda öğrencinin dersine giren tüm branşlardaki öğretmenler, öğrencinin ve ailenin de bulunması zorunludur bu toplantılar standartta yılda iki kez olmak üzere yapılır fakat duruma göre ve talebe göre bap formuna toplanma aralıkları not edilerekten sık aralıklarla toplantılar ve değerlendirmeler yapılabilir.Bep çocuğunuz için alınacak önlemlerin konuşulduğu okul ve sınıf içi yapılandırmaların karara bağlandığı ve çocuğunuzun düzeyinin öncesinde belirlenerek o yıla ait eğitim hedeflerinin konuşulduğu bir toplantıdır ve her kaynaştırma öğrencisine yapılması zorunludur.

 

Bep raporuna ne gibi yasal haklar yazdırabilirim?

Bunun her türlü kararı yazdırabilirsiniz diyerek cevaplamak çok da yanlış olmayacaktır .Çünkü genelgelerde öğrencinin özellikleri dikkate alınarak her türlü düzenlemelerin okul ve sınıf ortamlarına yapılacağı yazmaktadır.

İsterseniz bu durumu biraz somutlaştıralım.

Diyelim ki çocuğunuzun dikkati diğer arkadaşlarına ve yaş düzeyine göre oldukça düşük ve raporunuzda bu ibare var. Okul bep raporuna çocuğunuzun sınıf içi oturma konumunun bir daha değiştirilmemek üzere öğretmene en yakın mümkünse orta sırada pencereden uzak bir konumda olmasını talep edebilirsiniz.kodlamalı sınavlarda kodlama hatalarından dolayı problem yaşadığını düşünüyorsanız sınavlara da kodlayıcı talep edebilirsiniz ve bunu bep raporuna yazdırabilirsiniz.

Diyelim ki çocuğunuz okuma performansı kötü olan ve bundan dolayı psikolojik olarak kötü etkilenen bir çocuk bu durumda sınıf içi etkinliklerde sesli okumadan muaf olması talebinde bulunabilir ve bunu bep raporuna yazdırabilirsiniz yada gireceği tüm sınavların sözlü olarak yapılmasını yada sınavların farklı bir ortamda birebir ve okutman ve kodlayıcı eşliğinde yapılmasını talep edebilirsiniz

Diyelim ki çocuğunuzun yazma performansı hem yaşıtlarında hem de sınıf düzeyine oranla kötü o zaman bep kurulunda çocuğunuzun girmiş olduğu yazılı sınavlarda dilbilgisi hatalarından ve yazı bozukluğundan not düşülmemesi için karar aldırabilirsiniz.

Yine aynı sorundan dolayı tahtadan deftere yazma problemi çeken çocuğunuz için tüm öğretmenlerin bilgisi dahilin de olmak üzere işlenen derslere yönelik olarak gün be gün kısa özet fotokopileri alınmasını talep edebilirsiniz yada teknolojiyi kullanarak size mail yoluyla ulaştırmalarını talep edebilirsiniz.

Disletik çocuklar yaşamış oldukları durumdan dolayı ikili ilişkileri başlatmada yada özgüvenlerinde sorunlar yaşamaktadır bu özellikleri göz önünde bulundurularak okul içinde sosyal yaşantıya dahil olması konusunda yardımcı olunması ve derslerinde küçücük çabalarının dahi motivasyon amacıyla onere edilmesi gerekliliğini bep kurulunda ifade etmeli ve kurul karaları içine aldırmalısınız

Disletik çocukların çok azı bazı dersler özelinde sınıfı düzey anlamında takip etme güçlüğü yaşamaktadır.zorluk yaşanılan ders ve konular özelinde özel sınav talebi , destek eğitim odalarında açığı kapatmak adına destek eğitim programı talep edebilirsiniz bazı okullarda ve bazı öğretmenlerce özel sınav talebi yanlış anlaşılarak sınıf düzeyinin çok çok altında sınavlar yapılmakta ve disletik çocuklar düzeylerinin de altında değerlendirilmektedirler bunu fark eden disletik çocuklar nasıl olsa kolay sınavla karşılaşacağını düşünerek çabalama ve ders çalışmaktan oldukça uzaklaşabilmektedirler.talep ettiğiniz özel sınavın içeriği şu olmalıdır sınıf düzeyini biraz altında yada sınıf düzeyinde istenilenin net olarak sorulduğu yazıların 16 puntonun üzerinde tutulduğu renkli kağıtların kullanıldığı okutman yada kodlayıcı talep edilen sınıfa oranla fazla sürelerin verildiği ve az soruların sorulduğu özelliğe uygun olarak yazı ve dilbilgisi hatalarından not kırılmayan sınavlar kastedilmektedir.Bu ayrıcalıklar merkezi sınavlarda ek süre tek başına salonda olma ,kodlayıcı ve okutman hakları olarak yapılmaktadır.

 

Disletik çocuklar dersler bazında genel olarak okuma sorunları yaşadıkları için okuma anlama sorunlarının okuma hızındaki sorundan kaynaklandığı tüm öğretmenlere anlatılması ve önlemlerin buna göre alınması kurulda kararlaştırılmalıdır yine disletik çocuklar dilbilgisi kuralları cümle kelime hece yapıları anlatım bozuklukları hikaye tamamlama boşluk doldurma gibi konularda yoğun performans problemi yaşayabilirler.Matematikte büyüklük küçüklük ilişkileri zaman ve problemleri ölçme ritmik saymalar çarpım tablosunu ezberleme de sorunlar yaşayabilirler.küçük kas ve motor koordinasyon sorunları yüzünde beceri gerektiren iş teknik resim görsel sanatlar ve teknoloji tasarım ve beden eğitim derslerinde zorlanabilirler bu ve benzeri sorunların yaşanması olasılığı göz önünde bulundurarak öğretmenlerden bu durumlar için etkin yardım ve müsemma isteme talebinde bulunabilinir.

 

Yine zaman ve organizasyon da yaşanılan sorunlar yüzünden ödev alma ve yapama sorumlukları istenilenin altındadır ve evde ödev yapma süreci genelde çatışmalarla son bulmaktadır. Tüm bunlar düşünüldüğünde her disletik çocuğun bir ödev defterinin olması ve bunu çocuktan ziyade öğretmenin doldurması talep edilmelidir.Yine sınıfa göre disletik çocuğa verilen ödevlerin sağaltılması ve azaltılması ev yaşantısındaki ikili ilişkilerin sağlığı ve çocuğun ödev stresinden kurtulması açısından oldukça önemlidir.

Yabancı dillerdeki farklı fonem yapıları anadilinde sorunları halledememiş disletik çocuklar için oldukça büyük bir handikaptır.Yabancı dillerdeki telaffuz hataları ve yazım hatalarından dolayı not kırılmaması ,sınavların sözlü yapılması bep te alınacak önemli kararlardandır.

 

Tüm bu anlatımların yanında çocuğunuzu rahatlatacağını düşündüğünüz tüm yapılandırmaları özel eğitim yönetmelikleri ve kaynaştırma genelgelerine dayandırabilirsiniz ve talep edilen her türlü düzenleme sizin yasal hakkınızdır.Bunun herhangi bir sınırlaması yoktur.